کردستانی که حتی از یک سالن برای برگزاری چنین مراسمی محروم است. به گزارش همشهری، در این کنگره از سال‌ها خدمت ۳۰ نفر از نامداران کُرد در عرصه‌های مختلف تجلیل شد و مهم‌ترین اتفاق را یعنی بازگشت استاد «مظهر خالقی» خواننده محبوب و نام‌آوازه کُرد پس از ۴ دهه به زادگاهش رقم زد؛ هنرمندی که با حضور خود علاوه بر اعتبار کنگره البته بر حواشی آن هم افزود. خالقی روز قبل از برگزاری کنگره با همراهی «هه‌وال ابوبکر» استاندار سلیمانیه و استقبال «هوشنگ مرادنیا» استاندار کردستان وارد این استان شد تا حضوری کاملا رسمی در این کنگره داشته باشد. در حاشیه کنگره هم مراسمی برگزار شد که هر کدام به نوعی جالب توجه بودند؛ از کنسرت موسیقی «بیژن کامکار»، «شهرام ناظری» و «سعدون کاکه‌یی» گرفته تا برپایی نمایشگاه‌های هنری.
به هر روی، آیین اختتامیه این کنگره در شرایطی در تالار مولوی دانشگاه کردستان برگزار شد که این سالن مملو از جمعیت شده بود و تعداد بسیار زیادی از مردم، ایستاده مراسم را نظاره می‌کردند. اجرای برنامه‌های کنگره را ۲ مجری زن و مرد کُرد با پوشش لباس‌های کُردی بر عهده داشتند. روز اول مجری خانم سنندجی و مجری آقا کرمانشاهی بود و در روز دوم مجری آقا سنندجی و مجری خانم هم از ایلام آمده بود. هر کدام هم به گویش خود صحبت می‌کردند. گویش‌ها که ریشه مشترکی از زبان غنی کُردی دارند، شیرین و دلچسب است، حتی برای آنهایی که کُرد نیستند.
همچنین تعداد زیادی از مشاهیر و حضار سالن هم با لباس کُردی در مراسم حاضر شده بودند. این برنامه ساعت ۶ بعدازظهر و با حضور «عباس صالحی» وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز شد و در ۲ بخش تا ساعت ۱۲ شب ادامه داشت. سخنرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، دکتر «اسعد اردلان» و «محمدعلی سلطانی» دو نفر از نویسندگان و ادبای کُرد و استاد «مظهر خالقی» خواننده اسطوره‌ای کُردها در بخش اول آیین کنگره انجام شد.
- فرهنگ غنی کُردها؛ بخشی از ذخایر بشریت
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که برای سخنرانی دعوت شده بود، پس از مقدمه و بیان بخشی از سخنان خود گفت: شرمنده افرادی هستم که سرپا هستند و می‌دانم که با عشق ایستاده‌اند چون در طول تاریخ، ایستادن با مهر در خون کُردها بوده است. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانش به فرهنگ و هنر غنی کُردها اشاره کرد و آن را بخشی از ذخایر بشریت دانست. «عباس صالحی» همچنین به غنای زبان کُردی اشاره و عنوان کرد: زبان کُردی با هزاران سال تاریخ خود، به عنوان یک زبان زنده و مستمر گنجینه‌ای از اشارات است. وی در ادامه راه‌اندازی رشته زبان و ادبیات کُردی و پژوهشکده کردستان‌شناسی در دانشگاه کردستان را جزو اتفاقات خوبی عنوان کرد که در چند سال اخیر در این استان صورت گرفته است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش پایانی سخنانش در مورد زیرساخت‌ها و رویدادهای فرهنگی استان سخن به میان آورد و پروژه تالار مرکزی شهر سنندج، ایجاد ۸ پلاتو تئاتر، راه‌اندازی خیابان و گذر فرهنگ و هنر و برگزاری جشنواره‌های فیلم کُردی، لباس کُردی، رسانه‌های کُردی و... را از جمله اقدامات در دستور کار عنوان کرد. سخنرانی وزیر که تمام شد، مجری برنامه از این سخن وزیر استفاده لازم را برد و از نبود تالاری مناسب در سنندج گلایه کرد و از سیدعباس صالحی خواست تا کاری کند و او هم قول داد ۱۰۰ میلیارد ریال در حوزه فرهنگی و هنری به کردستان کمک کند و گفت که این اعتبار چهار ماهه تامین می‌شود.
- مشاهیر از فرهنگ و میراث گذشتگان محافظت کرده‌اند
«اسعد اردلان» ادیب و فعال فرهنگی کرد هم طی سخنانی گفت: مشاهیر و مفاخر از فرهنگ و میراث گذشتگان خود محافظت کرده‌اند که ما نیز باید از میراث که آنها بر جای می‌گذارند، حفاظت و حراست کنیم. وی افزود: ادیبان و مشاهیر برخلاف برخی فعالان عرصه‌های دیگر هیچگاه دچار خودشیفتگی و غرور نشده‌اند. اردلان همچنین با اشاره به ارزشمند بودن برگزاری کنگره مشاهیر کُرد خاطرنشان کرد: استقبال و حضور مردم در برنامه‌های این کنگره نشان داد که مردم سنندج عاشق نام‌آوران و مشاهیر خود هستند.
- غنای ادبیات کُردی
در ادامه این مراسم «محمدعلی سلطانی» پژوهشگر کُرد و پدر تاریخ کرمانشاه به غنای ادبیات کُردی اشاره و عنوان کرد: ادبیات هیچ یک از اقوام ایرانی با ادبیات کُردی برابری نمی‌کند که این را می‌توان از مواردی همچون وجود ۴۰ هزار بیت به زبان هورامی از یارسان‌ها دریافت. وی در سخنان خود، گفت‌وگوی عالمان و نخبگان کُردها با گویش‌های مختلف را از جمله دستاوردهای کنگره بین‌المللی مشاهیر کُرد عنوان کرد و افزود: کُردها ملتی فرهنگی و یاریگران آزادی و عدالت در جهان هستند. سلطانی گفت: کُردها هیچ‌وقت خود را بالاتر از هیچ قومیتی ندانسته و همواره به جوانان زیرک خود تکیه کرده‌اند.
وی این را هم گفت که ما اهالی قلم با نان خشک زندگی می‌کنیم و زندگی را تنها و تنها در خدمت به ملت می‌دانیم. پدر تاریخ کرمانشاه، کُردها را این‌گونه توصیف کرد: مدافعان همیشه مرز ایران بوده و پاسدار این سرزمین هستیم. وی ادامه داد: زبان هیچ تاثیری در اتحاد ملت‌ها ندارد و این سرنوشت مشترک است که ما را به هم گره زده است. سلطانی از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواست فلسفه دکتر «سید یحیی یثربی» به عنوان فلسفه کُردی در ایران مطرح شود. اما شاید جذاب‌ترین بخش آیین اختتامیه به سخنرانی استاد مظهر خالقی اختصاص داشت، هنگامی که پشت تریبون حاضر شد همه ایستاده او را تشویق می‌کردند و سراپا گوش شده بودند برای شنیدن سخنانش.
- شهرم را با «مستوره اردلان» و آیت‌الله «محمد مردوخ» می‌شناسم
خالقی که با صدایی گرفته صحبت‌های خود را آغاز کرد، دلیل این گرفتگی صدا را گفت‌وگوهایی بسیار زیاد چند روز اخیر دانست و گفت: اینجا شهر من و زادگاه من است، هر کسی به زادگاهش فخر دارد و افتخار می‌کند. من شهرم را با مستوره اردلان می‌شناسم مورخ، نویسنده و شاعر؛ با آیت‌الله محمد مردوخ می‌شناسم و دیگر بزرگانی که این فرهنگ را به ما دادند تا اهل فرهنگ و هنر و علم باشیم.
این خواننده مشهور کُرد افزود: امروز افتخار می‌کنم که در میان افرادی که سال‌ها جست‌وجویشان می‌کردم قرار دارم. سال‌هاست صدایشان را در بیرون از شهر و دیارم می‌شنیدم. وی به دعوت دانشگاه کردستان و استقبال استاندار کردستان برای حضور در کنگره مشاهیر کُرد اشاره و تصریح کرد: خرسندم، اولین باری که قدم به خاک وطنم گذاشتم و برگشتم با این حرکت فرهنگی عظیم که وعده داده شده بود، مواجه شدم. خالقی در بخش پایانی سخنانش تاکید کرد: تابع فرهنگ و هنر انسانی هستم و چیز دیگری جز این در من تاثیرگذار و لذت‌بخش نیست.
- ۲ استاد روی صحنه
بخش دوم تجلیل فرا رسید و نوبت رو در رویی ۲ شوالیه آواز شد. مظهر خالقی از شهرام ناظری تقدیر می‌کرد و با دست خود نشان افتخار را بر سینه او می‌زد. شهرام ناظری از این روز به عنوان روزی تاریخی در زندگی خود نام برد و گفت: جمع آمدن جمعی از بزرگ‌ترین هنرمندان و بزرگمردان کُرد در یک صحنه، برای هنر، فرهنگ و تاریخ خود جای افتخار دارد و امیدواریم به شیوه‌ای علمی ادامه داشته باشد.
- بعد از ۲ استاد نوبت به ۲ همکلاسی رسید
استاد خالقی گفت: من و آقای نصرت‌الله معین‌وزیری با هم همکلاسی بودیم و حالا بعد از ۴۰ سال همدیگر را دیدیم. او ادامه داد: آقای معین‌وزیری از شکارچیان بزرگ آن زمان سنندج بود. یک‌بار اسب مرا بر زمین زد و او کمکم نکرد. نصرت‌الله معین‌وزیری هم گفت: من نه شاعرم و نه هنری دارم. البته یک آموزشگاه نقاشی دارم و نماینده شما کردستانی‌ها در عملیات فتح‌المبین بودم و طراحی جنگ را بر عهده داشتم. در زمانی که دور تا دورم آتش و گلوله بود، به همراه اقبال محمدزاده ۲ کُرد اهل سنتی بودیم که در دانشگاه جنگ حضور داشتیم ولی این مساله کمتر پخش و نشر شده است.
«محمدعلی قره داغی» و «ملاحیدر مصطفوی» ۲ روحانی در زمره مشاهیر بودند که تشویق آنان با صلوات همراه بود.
- پیوند یک رگ و راهی برای جراحی فوق تخصص قلب
سپس نوبت به دکتر «معصوم‌علی معصومی» رسید، فوق تخصص جراح قلب که وقتی شنید یک ایرانی برای پیوند یک رگ باید به سوئیس اعزام شود، قدم در راهی بزرگ گذاشت و سال ۱۳۷۳ اولین عمل قلب باز را در زادگاهش کرمانشاه روی یک بیمار انجام داد؛ عملی که موفقیت‌آمیز بود. او در کلیپ پخش‌شده می‌گفت: انسان‌های خوش‌قلب منبع الهام هستند و در خاطراتش از خواب‌نمایی خود گفت که باعث شد ساعت ۳ بامداد از خواب بیدار شود و جویای احوال مریضی شود که همان روز عمل کرده بود.
آن مریض همان شب و در همان ساعت دچار ایست قلبی شده بوده و با دستور تلفنی پزشک معالج به او سرکشی می‌شود و دکتر معصومی می‌گفت که نجات پیدا کرد و هنوز هم زنده است. از ترس، از غرور گفت و دعایی که مریض‌ها در حقش می‌کنند که «الهی هرچه از خدا می‌خواهی به تو عنایت کند» و او هیچ خواسته شخصی تا به حال نداشته و دنبال جامعه‌ای آرمانی بوده که صفا، صمیمیت و خدمت لذت‌بخش در آن حرف اول را بزند.
- پخش کلیپ معرفی مشاهیر کُرد و اعطای کلید شهروندی
در ادامه برنامه چند کلیپ با هدف معرفی چند تن از مشاهیر کُرد پخش شد و بخش اول آیین اختتامیه با تجلیل از چند نفر از مشاهیر پایان یافت. پس از وقفه‌ای کوتاه، بخش دوم آیین اختتامیه مشاهیر کُرد آغاز شد. بخش دوم آیین اختتامیه، به پخش کلیپ مشاهیر کُرد و تجلیل از آنها اختصاص یافت و در قسمت‌های پایانی آن «میکاییل اصلان» خواننده و هنرمند کُرد نیز به اجرای موسیقی کُردی پرداخت. همچنین یکی از اقدامات قابل توجه در تجلیل از مشاهیر کُرد، اعطای کلید طلایی شهروندی و نصب نشان مشاهیر کُرد روی لباس آنها بود.
- تجلیلی خارج از مشاهیر
انجمن خوشنویسان ایران این کنگره را فرصت مناسبی دانست که نشان درجه یک هنری را که معادل دکترای هنر است به استاد «محمد صابر صابر» تقدیم کند. این نشان درجه استادتمامی خوشنویسی بود و از آنجا که استاد صابر در بیمارستان بستری بود، همسرش برای دریافت این نشان دعوت شده بود.
- نقاط ضعف نخستین کنگره مشاهیر کُرد
از جمله نقاط ضعف این کنگره مکان برگزاری آن بود. ۵۰۰ صندلی تالار مولوی دانشگاه کردستان جوابگوی حجم بسیار زیاد جمعیت و در شأن یک برنامه بین‌المللی نبود. این امر بی‌نظمی و ناهماهنگی‌هایی را رقم زده بود. همچنین یکی از اتفاقات ناخوشایند، بی‌احترامی به عکاسان خبری قبل از آغاز آیین اختتامیه کنگره بود که بهتر بود افرادی که در بخش تشریفات این‌گونه مراسم قرار داده می‌شوند به نقش و جایگاه عکاسان خبری واقف باشند و در حق کسانی که بخش زیادی از امر اطلاع‌رسانی این مراسم را بر دوش می‌کشند، چنین رفتارهایی را روا ندارند.
- مشاهیری که در کنگره تجلیل شدند
«میکائیل اصلان» هنرمند و موزیسین، «نزند بگیخانی» شاعر و نویسنده، «کلیم‌الله توحدی» پژوهشگر و نویسنده، «مظهر خالقی» خواننده و هنرمند، «هادی ضیاالدینی» مجسمه‌ساز و نقاش، «بیژن ذوالفقارنسب» مربی فوتبال، «کیانوش رستمی» وزنه‌بردار، «قطب‌الدین صادقی» استاد دانشگاه، نویسنده، فیلم‌نامه‌نویس، کارگردان، «محمدعلی سلطانی» کُردپژوه، «اسعد شیخ‌الاسلامی» فعال حوزه علوم دینی، «بختیار علی» نویسنده، «انور قره‌داغی» خواننده و موسیقیدان، «محمدعلی قره داغی» پژوهشگر، «کیهان کلهر» نوازنده و موزیسین، «علی‌اکبر مرادی» موزیسین، «نصرت‌الله معین‌وزیری» نویسنده، «کردستان موکریانی» شاعر و نویسنده، «عزالدین مصطفی‌رسول» سیاستمدار، «معصوم‌علی معصوم» جراح و متخصص قلب، «شهرام ناظری» خواننده و موزیسین، «لطیف هلمت» شاعر و نویسنده، «عثمان هورامی» خواننده، «میشل لیزنبرگ» کُردشناس و «ملاحیدر مصطفوی» عالم دینی در این مراسم تجلیل شدند.
نظر شما